مطالعه آب زمین شیمیایی فلزات سنگین و زمین دماسنجی در چشمه های هیدروترمال محور قروه- تکاب

امروزه با توجه به اهمیت منابع آبی و نقش آن در بسیاری از فرایندهای زمین شیمی و زیست زمین -شیمیایی، بررسی عوامل موثر بر کیفیت این منابع بسیار حائز اهمیت است. هدف از این تحقیق تعیین منشاء چشمه های گرمابی و نقش این چشمه ها در توزیع عناصر سمناک در آب های زیرزمینی منطقه مورد بررسی بر اساس ویژگی های زمین آبشناختی و ایزوتوپی می باشد. بدین منظور تعداد 44 نمونه در دو فصل تر و خشک از چشمه های گرمابی، چشمه های معدنی تراورتن ساز و آب های زیر زمینی در مناطق قروه، بیجار و تخت سلیمان برداشت گردید. همچنین تعداد 5 نمونه ایزوتوپی نیز به منظور تعیین دقیق منشا سیالات گرمابی در منطقه مطالعاتی تخت سلیمان نیز گرفته شد. زون سنندج-سیرجان به لحاظ داشتن حجم درخور توجهی از سنگ های ماگمایی و رخداد فرآیندهای دگرگونی، پویاترین پهنه زمین ساختی ایران است. که بر اساس مطالعات زمین شناختی این ویژگی ها انطباق خوبی با فعالیت های گرمابی و آتشفشانی موجود در منطقه مورد بررسی را دارند. مطالعات هیدروشیمی نشان داد که تیپ غالب آب چشمه های گرمابی در شهرستان های قروه و بیجار از نوع کلریدی و کلریدی رقیق شده و در شهرستان تکاب از نوع بی کربناتی و سولفاتی است. بررسی تغییرات یون های اصلی و نتایج حاصل از شاخص اشباء شدگی حاکی از عدم تاثیر کانی های سولفیدی بر روی آب های زیرزمینی در منطقه مورد بررسی بود. دمای مخزن چشمه های گرمابی توسط ژئوترمومترهای مختلف اندازه گیری شد و در نهایت بر اساس ژئوترمومترهای سیلیسی گستره دمایی 75 تا 91 درجه سانتیگراد برای این چشمه ها تخمین زده شد. در نهایت نتایج حاصل از مطالعات زمین شناسی، هیدروشیمی، آماری و ایزوتوپی نشان داد که منشاء چشمه های گرمابی یک آب جوی بوده که در حین فرو رفتن با سیالات و بخارات ما گمایی اختلاط یافته است. بنابر این می توان عامل اصلی آلودگی و پراکنش عناصر بلقوه سمناک در آب-های محلی منطقه مورد بررسی را چشمه های گرمابی با منشاء هیدرو ترمال دانست.